Watertekort: wat is waterstress en wat kunnen we eraan doen? 

Meld je aan voor onze Edet-nieuwsbrief

Water is essentieel voor het leven en voor de planeet. Waterschaarste is echter een zorgwekkend probleem dat regio's en mensen over de hele wereld treft. Wat is waterschaarste? Begrijpen wat waterschaarste is, ook wel waterstress of watertekort, is noodzakelijk om mensen en de planeet te beschermen. Blijf lezen om meer te weten te komen over waterschaarste. 

Wat is waterstress? Definitie 

We praten over waterstress om te verwijzen naar situaties waarin de vraag naar bruikbaar, veilig water de beschikbaarheid ervan overschrijdt.¹ Terwijl de aarde voor 70% uit water bestaat, wordt slechts 3% als zoetwater beschouwd, en 0,5% van dit zoetwater is beschikbaar voor ons gebruik. De rest is te vervuild of niet toegankelijk; het kan bijvoorbeeld vastzitten in gletsjers of te diep onder het aardoppervlak liggen.² 

We spreken van fysieke schaarste wanneer een gebied te maken heeft met een fysiek tekort aan water. Waterstress kan ook verwijzen naar economische schaarste, wanneer er wel voldoende water is, maar er niet genoeg middelen en infrastructuur zijn om het terug te winnen of te behandelen om het bruikbaar te maken.³ 

Waterstress is een tekort aan water dat een aanzienlijke impact heeft op gemeenschappen, omdat ze niet langer in staat zijn om aan hun waterbehoeften te voldoen.⁴ Momenteel worden 25 landen elk jaar geconfronteerd met toenemende watertekorten, en leven ongeveer 2 tot 3 miljard mensen ten minste één maand per jaar onder waterstresscondities.⁵,⁶ Waterstress is daarom een urgente crisis waar actie op moet worden ondernomen. 

Oorzaken van watertekort 

Waardoor wordt waterschaarste precies veroorzaakt? Watertekort heeft verschillende oorzaken: 

• Gebrek aan infrastructuur. Watervoorraden moeten worden beheerd om schoon te blijven en gemakkelijk toegankelijk te zijn voor mensen. Helaas ontbreekt het sommige landen aan de infrastructuur om dit te doen.⁷ 
• Waterverspilling. Water wordt dagelijks verspild, en meer dan we ons realiseren. Van druppelende kranen tot het gazon te vaak besproeien en waterverspilling tijdens de landbouwproductie, deze dingen hopen zich op en resulteren in het verspillen van een aanzienlijke hoeveelheid water.⁷,⁸ 
• Watervervuiling. Wanneer water te vervuild is, wordt het onbruikbaar, wat watertekort kan veroorzaken.⁹  
• Klimaatverandering. Klimaatverandering is een van de belangrijkste factoren die waterstress veroorzaken. Sommige gebieden lijden aan een gebrek aan regenval en langdurige droogte.¹⁰ Bovendien zullen droge gebieden naar verwachting nog droger worden als gevolg van de klimaatverandering, wat de watertekorten in deze gebieden kan verergeren.¹¹ 

Effecten van waterschaarste 

Waarom moeten we minder water gebruiken? De effecten van waterschaarste, of watertekort, zijn multidimensionaal en kunnen leiden tot gezondheids-, economische en sociale problemen. 

Gemeenschappen die te maken hebben met een drinkwatertekort hebben vaak te kampen met gezondheidsproblemen als gevolg van onveilig water en slechte sanitaire voorzieningen.¹² Aangezien de landbouw sterk afhankelijk is van water, kan ook de voedselproductie worden beïnvloed door watertekort.¹² Watertekort heeft ook sociale implicaties. Het kan ongelijkheden accentueren, aangezien kwetsbare mensen met minder middelen of uit ontwikkelingslanden een grotere kans hebben om te worden getroffen door watertekort. De effecten van waterschaarste zijn ook te zien op het milieu: rivieren en meren zijn een belangrijk onderdeel van het ecosysteem, maar zijn onder druk komen te staan door vervuiling.¹³  

Oplossingen voor watertekort: wat kunnen we doen om te helpen? 

Dus, is er een manier om waterschaarste te beperken? Het antwoord is ja! Er zijn enkele oplossingen voor watertekort waar iedereen aan mee kan werken. Ze variëren van eenvoudige, alledaagse acties thuis tot het aanmoedigen van grootschalige beleidswijzigingen. Zo kunnen we allemaal meewerken aan het beperken van waterschaarste: 

• Thuis minder water gebruiken en verspillen. Simpele alledaagse acties zoals het repareren van lekken, het gebruik van waterbesparende apparaten (zoals waterbesparende toiletten), het aannemen van waterbesparende gewoonten zoals de kraan niet open laten tijdens het tandenpoetsen, en douchen in plaats van baden kunnen een groot verschil maken. We kunnen allemaal bijdragen aan het verminderen van het drinkwatertekort door bewuster om te gaan met ons waterverbruik thuis! 
• Regenwater opvangen. Regenwater kan een goede watervoorziening zijn. Het verzamelen en opslaan ervan voor gebruik in de tuin en om je kamerplanten water tegeven is een geweldige manier om het beste te maken van deze natuurlijke hulpbron! 
• Ondersteuning van duurzame landbouw. Aangezien landbouw verantwoordelijk is voor veel waterverbruik,⁸ kan het ondersteunen van duurzame landbouw, die efficiënte irrigatietechnieken en droogtebestendige gewassen gebruikt, helpen om minder water te gebruiken.¹⁴ 
• Ondersteuning van duurzamebedrijven die verantwoord met water omgaan. Bedrijven gebruiken water in hun toeleveringsketen, en zij hebben de sociale verantwoordelijkheid om dit op een manier te doen die watertekorten verlicht.¹⁵ Bij Edet streven we ernaar ons waterverbruik bij de productie van ons toiletpapier en keukenpapier te verminderen door ons te richten op verbetering van ons waterbeheer, en door al het water dat we gebruiken bij de productie te reinigen en terug te voeren naar het systeem. 
• Bescherming van waterbronnen. Rivieren, meren en aquifers schoon en vrij van vervuiling houden is cruciaal om watertekorten te verlichten. Dit kan worden gedaan door waterbeschermingsinitiatieven te ondersteunen, en door individuele acties, zoals opletten wat je door de gootsteen giet. 
• Educatie en bewustwording. Het educeren van onszelf en de mensen om ons heen, evenals het vergroten van het bewustzijn over de oorzaken en effecten van waterstress, is hoe we iedereen kunnen samenbrengen om voor het probleem te zorgen en actie te ondernemen. Laten we samen watertekort bestrijden, voor een gelukkigere en gezondere gemeenschap en planeet! 

Het begrijpen en aanpakken van waterstress is een gedeelde verantwoordelijkheid. Individuen en bedrijven kunnen samenwerken om waterschaarste te verminderen. Door meer te leren over de oorzaken, effecten en oplossingen voor watertekort, helpen we zorg te dragen voor onze gemeenschappen en planeet. Onthoud, elke druppel telt, en elk van ons kan helpen ervoor te zorgen dat water beschikbaar is voor iedereen. 

Bronnen: 

^{1 European Environment Agency, “Water stress,”}

^{2 World Resources Institute, “Aqueduct,”} 

^{3 Council on Foreign Relations, “What causes water scarcity,”} 

^{4 Council on Foreign Relations, “Water stress: a global problem that’s getting worse,”} 

^{5 World Resources Institute, “25 countries, housing one-quarter of the population, face extremely high water stress,”} 

^{6 UNESCO, “UN World Water Development Report 2023,”} 

^{7 Concern Worldwide US, “Ten causes of the global water crisis,”} 

^{8 Schroders, “Why agriculture holds the key to tackling water waste,”} 

^{9 National Institute of Environmental Health Sciences, “Safe water and your health,”} 

^{10 Earth.org, “Water shortage: causes and effects,”} 

^{11 Jiménez Cisneros, B.E., T. Oki, N.W. Arnell, G. Benito, J.G. Cogley, P. Döll, T. Jiang, and S.S. Mwakalila, 2014: Freshwater resources. In: Climate Change 2014: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Part A: Global and Sectoral Aspects. Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Field, C.B., V.R. Barros, D.J. Dokken, K.J. Mach, M.D. Mastrandrea, T.E. Bilir, M. Chatterjee, K.L. Ebi, Y.O. Estrada, R.C. Genova, B. Girma, E.S. Kissel, A.N. Levy, S. MacCracken, P.R. Mastrandrea, and L.L.White (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, pp. 229-269,} 

^{12 Council on Foreign Relations,“What are its impacts on public health and development?”} 

^{13 Foresight, “Water equality: figures and data that explore the global gap,”} 

^{14 World Wild Life, “Sustainable agriculture,”}

^{15 We Are Water Foundation, “Companies and water: the new social responsibility,”}