Wat is watervervuiling? Oplossingen, oorzaken en gevolgen 

We zouden toch niet in een wereld zonder water kunnen leven? Het is essentieel voor elk huishouden en voor de planeet! De aarde zou immers niet zijn wat zij is zonder haar meren, rivieren en oceanen. Watervervuiling is echter een ernstige bedreiging voor het milieu, waar we iets aan moeten doen. Dus, wat is watervervuiling? In dit artikel lees je wat watervervuiling is en wat de oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen voor watervervuiling zijn. Elke kleine actie om watervervuiling te verminderen is van belang in onze inspanningen om voor de planeet te zorgen. 

Wat is watervervuiling? Definitie en soorten waterverontreiniging 

Volgens de Harvard School of Public Health is watervervuiling de vervuiling van waterbronnen door stoffen die het water onbruikbaar maken voor drinken, koken, schoonmaken, zwemmen en andere activiteiten.¹

Het verwijst naar verontreinigende stoffen zoals bacteriën, afval, chemicaliën en parasieten die hun weg vinden naar waterbronnen en deze vervuilen. Vervuild water is ongeschikt en giftig voor menselijk gebruik en voor het waterleven.² 

Er zijn veel verschillende soorten waterverontreiniging³, die allemaal door verschillende bronnen worden veroorzaakt. We zullen ze niet allemaal noemen, maar hier is een lijst met de belangrijkste typen om je te helpen het concept te begrijpen als je je afvraagt: 'wat is watervervuiling?' 

• Grondwaterverontreiniging betekent dat water dat van onder het aardoppervlak komt (uit de grond!) vervuild raakt door de aanwezigheid van een verontreinigende stof. Deze verontreinigende stoffen komen meestal van het oppervlak, maar sijpelen door regenwater in de grond.³ 
• Van oppervlaktewaterverontreiniging is sprake wanneer waterbronnen die zich boven het aardoppervlak bevinden, vervuild zijn. Deze omvatten meren, rivieren, oceanen en lagunes.³
• Chemische vervuiling is de meest voorkomende vorm van watervervuiling en vindt plaats wanneer chemicaliën in grondwater- of oppervlaktewaterlichamen terechtkomen en deze zo verontreinigen.³ 
• Zwevende materie ontstaat wanneer sommige verontreinigende stoffen (blikjes, rietjes...) die in het water terechtkomen te groot zijn om erin op te lossen. Vervolgens drijven ze op het wateroppervlak en vormen daar een laag, of ze zinken naar de bodem van het water. In beide gevallen beïnvloeden de verontreinigende stoffen het leven in zee.³
• Vervuiling door voedingsstoffen. Zoals de naam al aangeeft, verwijst deze vorm van watervervuiling naar een teveel aan voedingsstoffen die in het water terechtkomen, zoals stikstof en fosfor. Dit veroorzaakt een snelle groei van algen en vegetatie die het water kunnen vervuilen.^3,4

Wat zijn de oorzaken de vervuiling van water? 

Veel soorten menselijke activiteiten kunnen watervervuiling veroorzaken, en het is belangrijk om je hiervan bewust te zijn, om in de toekomst voor de planeet te kunnen zorgen. Laten we enkele van de belangrijkste oorzaken van watervervuiling onderzoeken: 

• Olielekken. Olielekken gebeuren meestal per ongeluk, bijvoorbeeld als er sprake is van een lekkende olietanker of een pijpleidingbreuk. Overal waar olie wordt geboord, gebruikt of getransporteerd, bestaat het risico dat dit gebeurt.⁵
• Landbouw speelt een belangrijke rol in de watervervuiling. Het is verantwoordelijk voor 70% van het waterverbruik in de wereld en veroorzaakt watervervuiling door vee- en bodemonderhoudsactiviteiten, waarbij voedingsstoffen en vervuilend afval in het water terechtkomen.⁶ Landbouwgebieden kunnen ook bijdragen aan waterschaarste. 
• Industrieel afval. Industriële locaties produceren giftige chemicaliën en verontreinigende stoffen die het water kunnen vervuilen.⁷
• Afvalwater en riolering. Volgens de Verenigde Naties stroomt meer dan 80% van het afvalwater terug in het ecosysteem zonder te worden behandeld of hergebruikt.⁸ Afvalwater en rioolwater van huishoudens komen terecht in waterbronnen, wat een probleem is als deze schadelijke chemicaliën of bacteriën bevatten. 

Wat zijn de gevolgen van watervervuiling? 

Nu je meer weet over de soorten en oorzaken van watervervuiling, vraag je je waarschijnlijk af: 'wat zijn de gevolgen van watervervuiling?' Blijf dit artikel lezen om meer te weten te komen over de effecten van verontreinigd water op het milieu en op de gezondheid, en waarom het belangrijk is deze zo veel mogelijk te beperken, om voor de planeet en voor elkaar te zorgen! 

Gevolgen van watervervuiling voor het milieu 

Er is heel veel leven in de diepe zee! Het vervuilen van oceanen, meren en lagunes betekent het vervuilen van de woonplaats van alle organismen die daar leven. Chemische stoffen die vrijkomen in het water vormen een bedreiging voor alle mariene soorten, evenals afval, zoals plastic zakken en flessen.⁹

Maar daar stopt het niet... Het evenwicht van het ecosysteem is lastig te handhaven, omdat alle organismen, zoals dieren, schimmels en planten, op de een of andere manier met elkaar interacteren. Daarom creëert vervuild water een echt sneeuwbaleffect dat niet alleen gevolgen heeft voor het leven in de zee, maar voor het hele ecosysteem en de planeet.⁹

Effecten van verontreinigd water op de gezondheid 

Watervervuiling heeft ook een impact op onze gezondheid. Het consumeren van verontreinigd of slecht gezuiverd water kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen en ziekten. Enkele gezondheidsproblemen die gevolgen kunnen hebben voor waterverontreiniging zijn ziekten als cholera, tyfus, hepatitis A en diarree.^10,11 Als drinkwater vervuild is, kan dat dus ernstige gevolgen hebben voor onze gezondheid. We hebben water nodig om te overleven, dus het is essentieel om ervoor te zorgen dat vooral drinkwater, maar ook het water waarmee we schoonmaken en ons wassen, gezuiverd en onvervuild blijft, in het belang van de planeet, de biodiversiteit en iedereen om ons heen. 

Oplossingen voor watervervuiling: watervervuiling tegengaan 

Watervervuiling... Het lijkt zo'n groot probleem, een probleem dat soms groter lijkt dan wij. Maar het is nog steeds mogelijk om actie te ondernemen om de watervervuiling tegen te gaan! Hoe klein ook, al deze bijdragen samen hebben impact. Lees verder om te leren hoe je watervervuiling zo goed mogelijk kunt verminderen. 

Hier zijn enkele kleine en eenvoudige oplossingen voor watervervuiling: 

• Let op wat je door de gootsteen giet. Giet geen oliën, vetten en huishoudelijke chemicaliën door je gootsteen. Ze kunnen niet alleen potentiële verstoppingen in je leidingen veroorzaken, maar je wil ook niet dat deze de waterbronnen vervuilen! 
• Gebruik niet-giftige schoonmaakmiddelen. Gebruik bij het schoonmaken van je douche of gootsteen niet-schadelijke producten, zodat de chemicaliën niet in het riool terechtkomen en daardoor het water vervuilen. Lees ook ons artikel over hoe je je huis op een duurzame manier schoonmaakt. 
• Gebruik minder plastic en gooi het op de juiste manier weg. Plastic afval vervuilt het water en brengt het leven in zee in gevaar. Door plastic afval te verminderen, verklein je de kans hierop, terwijl je zorg draagt ​​voor ons water en onze planeet! 
• Gebruik geen pesticiden en herbiciden. Zoals we eerder hebben vermeld, kunnen chemicaliën die worden gebruikt bij bodemonderhoud het water vervuilen,6 dus probeer het gebruik ervan tijdens het tuinieren te vermijden. 
• Let op wat je door het toilet spoelt! Spoel alleen dingen door die doorgespoeld kunnen worden, om te voorkomen dat schadelijke stoffen in het water terechtkomen. 

Hoe kunnen we watervervuiling tegengaan? Je kent nu de soorten en oorzaken van watervervuiling, de gevolgen van watervervuiling en oplossingen. Vergeet niet dat het terugdringen van de vervuiling van water een collectieve inspanning is, dus heb niet het gevoel dat het allemaal aan jou ligt. Niemand verwacht dat je in je eentje de oceanen en rivieren van deze planeet redt. 

Iedereen kan een bijdrage leveren op zijn of haar schaal, rekening houdend met leeftijd, functie en omstandigheden. Zo wordt bij Edet het grootste deel van het water dat tijdens ons productieproces wordt geloosd, behandeld. Samen kunnen we watervervuiling tegengaan en voor de planeet zorgen! 

*De vochtige toiletpapierdoekjes van Edet voldoen aan de internationale INDA/EDANA-standaard voor doorspoelbaarheid. 

Bronnen: 

¹ Harvard School of Public Health, “Water pollution”

² Atlas Scientific, “Types of water pollution”

³ Fairplay.org, “What are the effects of water pollution?”

⁴ National Ocean Service, “What is nutrient pollution?”

⁵ National Oceanic and Atmospheric Administration, “Oil spills”

⁶ Food and Agriculture Organisation of the United Nations, “Land & water” 

⁷ East Central University, “What are the causes of water pollution?”

⁸ UN Water, “Water quality and wastewater” 

⁹ NRDC, “Water pollution: everything you need to know” 

¹⁰ World Health Organisation, “Drinking water"

¹¹ Lin L, Yang H and Xu X (2022) Effects of Water Pollution on Human Health and Disease Heterogeneity: A Review. Front. Environ. Sci. 10:880246. doi: 10.3389/fenvs.2022.880246